Πότε ένα παιδί είναι έτοιμο για το σχολείο;

Όταν λέμε σχολείο, σε ποιο σχολείο ακριβώς αναφερόμαστε;

Συνήθως, ο όρος σχολική ετοιμότητα χρησιμοποιείται κατά τη μετάβαση ενός μαθητή από το νηπιαγωγείο στην πρώτη δημοτικού. Είναι σύνηθες οι γονείς και οι δάσκαλοι να αγωνιούν για το αν το παιδί θα τα καταφέρει στην πρώτη δημοτικού, αφού αλλάζει εντελώς περιβάλλον και οι απαιτήσεις αυξάνονται, καθώς η γραφή και η ανάγνωση μοιάζουν να κυριαρχούν. Υπάρχουν όμως και άλλες περιπτώσεις που συζητάμε για τη σχολική ετοιμότητα, όπως η περίπτωση μετάβασης από τον παιδικό σταθμό στο νηπιαγωγείο και φυσικά από το ασφαλές και οικείο περιβάλλον της οικογένειας, στο πρώτο «ξένο» για τα παιδιά περιβάλλον, το πρώτο τους σχολείο.

Πολλοί –γονείς κυρίως- αντιμετωπίζουν αυτό το δίλημμα, αγωνιούν και συμβουλεύονται ειδικούς και δασκάλους, χωρίς να είναι ποτέ σίγουροι για την ορθότητα της απόφασής τους. Ακριβώς επειδή δεν υπάρχει απλή απάντηση για αυτήν την ερώτηση, κυριαρχεί η άποψη πως ένα παιδί πρέπει να είναι κοινωνικά και συναισθηματικά ώριμο για να αντιμετωπίσει τις αυξημένες απαιτήσεις του νηπιαγωγείου και του δημοτικού, ανεξάρτητα από την ηλικία του. Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως κάθε παιδί έχει διαφορετικούς χρόνους ανάπτυξης και πως έτσι κι αλλιώς θα έχει πολύ μεγάλη διαφορά από τη δεδομένη στιγμή που συζητάμε τις μέχρι τώρα ικανότητές του και μέσα στους επόμενους έξι μήνες.

Για να συνοψίσουμε, χρειάζονται αρκετές δεξιότητες για να μπορέσει ένα παιδί να ενταχθεί ομαλά στο σχολείο και όσο οι τάξεις προχωρούν και φτάνουμε στο δημοτικό, οι απαιτήσεις γίνονται περισσότερες καθώς το παιδί ξαφνικά μεταβαίνει σε ένα μεγαλύτερο και πιο χαοτικό περιβάλλον, η αναλογία δασκάλου-μαθητή αλλά και ο συνολικός αριθμών παιδιών και «μεγάλων» αυξάνεται, οι κανόνες είναι περισσότεροι και πιο αυστηροί και φυσικά, η οπτική και ακουστική αναγνώριση, καθώς και η γραφή γραμμάτων έχουν εξέχοντα ρόλο και μπορούν ακόμα και να διαμορφώσουν ή να επηρεάσουν την εικόνα ενός παιδιού απέναντι στους συμμαθητές και τους δασκάλους του.

Αναφέρουμε κάποιες βασικές δεξιότητες απαραίτητες για την ομαλή ένταξη των παιδιών στο σχολείο:

• Συναισθηματική και κοινωνική ανάπτυξη (αυτοπεποίθηση, γνώση και έκφραση συναισθημάτων, ομαδικότητα, ικανότητα δημιουργίας σχέσεων, ανεξαρτησία, κατανόηση, κλπ.)
• Γλώσσα-Λεξιλόγιο (να φτιάχνει κατανοητές προτάσεις, να κατανοεί και να ακολουθεί οδηγίες, να αρθρώνει σωστά και να γίνεται κατανοητό, να αναγνωρίζει και να αντιγράφει σύμβολα και γράμματα, να διηγείται μικρές ιστορίες με σωστή σειρά, κλπ.)
• Αδρή και λεπτή κινητικότητα (να μιμείται κινήσεις, να παίζει με μπάλα, να τρέχει και να σκαρφαλώνει, να μπορεί να φτιάχνει παζλ με λίγα κομμάτια, να ζωγραφίζει, κλπ.)
• Γενικές Δεξιότητες (να μπορεί να παρακολουθεί ή να συμμετέχει σε μία συζήτηση, να δίνει βασικές πληροφορίες για την οικογένεια και τη καθημερινότητά του, να ζητάει βοήθεια όταν χρειάζεται, να μπορεί να κάθεται σε καρέκλα, να ολοκληρώνει δραστηριότητες, να μπορεί να προσανατολίζεται στο χρόνο και στο χώρο, κτλ.)

Το πιο σημαντικό κριτήριο όμως, είναι κατά πόσο το παιδί μπορεί να αντεπεξέλθει με επιτυχία στα μαθήματα και τις σχολικές του υποχρεώσεις, δηλαδή πόσο έτοιμο είναι για το σχολείο .

Έτσι λοιπόν, αναφερόμαστε στον όρο Σχολική Ετοιμότητα.

Τι είναι το Α’ ΤΕΣΤ;

Το Α΄ ΤΕΣΤ είναι το πρώτο Ελληνικό Προληπτικό Τεστ Σχολικής Ετοιμότητας  για την ανίχνευση μαθησιακών δυσκολιών στην προσχολική ηλικία, οι οποίες είναι δυνατό να οφείλονται σε δυσκολίες στη σύνθετη σκέψη, την κρίση, την ομιλία, τους λεπτούς χειρισμούς, την γραφή, την συμπεριφορά, την υπερκινητικότητα και την συγκέντρωση της προσοχής. Καταστάσεις δηλαδή, που μπορούν να προληφθούν εάν οι γονείς έχουν την κατάλληλη ενημέρωση και η διάγνωσή των παιδιών γίνει έγκαιρα.

Το Α’ Τεστ έχει 97% εγκυρότητα και 99,9% αξιοπιστία. Έχει αναγνωρισθεί από επίσημα όργανα και φορείς όπως η Παιδιατρική Εταιρεία και το Υπουργείο Υγείας και Παιδείας για την χρησιμότητά του στον τομέα της πρόληψης.  Το τεστ είναι απλό, ευχάριστο και σύντομο. Ελέγχει κατά πόσο το παιδί έχει τις απαραίτητες ικανότητες και την ωριμότητα που χρειάζεται για να παρακολουθήσει με επιτυχία και χωρίς δυσκολίες το Δημοτικό σχολείο.

Τι δείχνει το Α – τεστ

Το A’ τεστ δεν μετράει το IQ, ούτε την ευφυΐα γενικά και δεν καταλήγει σε κάποια διάγνωση. Ελέγχει αποκλειστικά και μόνο τη σχολική ετοιμότητα. H εξέταση γίνεται μόνο από  θεραπευτές που έχουν εκπαιδευτεί και τα αποτελέσματα βγαίνουν άμεσα. H εφαρμογή του διαρκεί μόλις 10 λεπτά και η βαθμολόγηση γίνεται αυτόματα και αποκλειστικά σε ηλεκτρονικό υπολογιστή.

Τι σημαίνουν τα αποτελέσματα

Αν το παιδάκι περάσει επιτυχώς τη δοκιμασία, σημαίνει ότι πληρεί τις προϋποθέσεις για να τα πάει καλά στο σχολείο. Σε περίπτωση αποτυχίας, όμως, πρέπει να ακολουθήσει λεπτομερής αναπτυξιακός έλεγχος, με τον οποίο θα εκτιμηθούν αναλυτικά οι δυσκολίες του παιδιού και θα βρεθεί η αιτία που τις προκαλεί. Τέλος, αν οι τιμές του τεστ είναι οριακές, αυτό σημαίνει ότι το παιδί παρουσιάζει ήπιες δυσκολίες σε κάποιους τομείς και ο ειδικός που κάνει το τεστ θα δώσει τις κατάλληλες οδηγίες στους γονείς για την αποκατάστασή τους. Έτσι, τα παιδιά που παρουσιάζουν μικρή ανωριμότητα μπορούν να αναπτύξουν τις συγκεκριμένες ικανότητές τους, ώστε οι «αδυναμίες» τους να μην εξελιχθούν σε μαθησιακές δυσκολίες. O ειδικός θα δώσει στους γονείς τις απαραίτητες συμβουλές για  να βελτιωθούν οι επιδόσεις του.

Επικοινωνήστε με τη Μαρία Γκουγκούμη – Ειδική Παιδαγωγό μέσω του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου: [email protected]