«Ένα πλήρες πρόγραμμα αποκατάστασης καταρτίζεται βάσει του γνωσιακού προφίλ του δυσλεξικού παιδιού, και στοχεύει όχι μόνο στη διδασκαλία της ανάγνωσης και της ορθογραφίας της γλώσσας, αλλά και στην αποκατάσταση των μειονεξιών σε όλους τους τομείς που αυτές εκδηλώνονται, καθώς και στην καλλιέργεια των ικανοτήτων.

Η αναγνωσιακή και ορθογραφική ικανότητα φαίνεται ότι είναι το συνθετικό αποτέλεσμα της συμμετοχής πολλών ικανοτήτων στη διαδικασία της επεξεργασίας του γραπτού λόγου. Έτσι, φροντίζοντας την ανάπτυξη όλων αυτών, βοηθάμε ουσιαστικά και  κατά συνέπεια και στην απόκτηση της ικανότητας για γραφή και ανάγνωση.            

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της σύγχρονης έρευνας, οι πιο βασικές και καθοριστικές μειονεξίες ενός δυσλεξικού ατόμου επικεντρώνονται στην επεξεργασία του προφορικού λόγου, του γραπτού λόγου και στη μνήμη.» (Δ.Μαυρομάτη, 1995).            Η ηλικία του παιδιού και η νοημοσύνη του μας οδηγούν στον τρόπο προσέγγισης του. Πρέπει να φροντίσουμε το παιδί να αισθανθεί τον θεραπευτή φίλο του και σύμμαχό του στη δυσκολία που αντιμετωπίζει. Είναι διαπιστωμένο ότι η προτεινόμενη θεραπεία των 20 μαθημάτων έχει καλύτερα αποτελέσματα όταν εφαρμοστεί όσον το δυνατό νωρίτερα (Α’, Β’, Γ’ τάξη δημοτικού). Σε παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας τα μαθήματα πρέπει να παρατείνονται. Επίσης τα μαθήματα, πρέπει να γίνονται τις καθημερινές, εκτός σαββατοκύριακου. Κρίνεται απαραίτητο μετά από κάθε άσκηση ανάγνωση ή γραφής, να παρεμβάλλεται ένα παιχνίδι-άσκηση. Το παιδί δεν  αντιλαμβάνεται το θεραπευτικό σκοπό του παιχνιδιού-άσκηση, γιατί παρουσιάζεται ως διάλειμμα του μαθήματος ή επιβράβευση μιας επιτυχίας του.            

Ο θεραπευτής, πριν ξεκινήσει το πρόγραμμα με το παιδί, πρέπει να έρθει σε επικοινωνία με το δάσκαλο του σχολείου του για συμπληρωματικές πληροφορίες αλλά και για συντονισμένη προσπάθεια. Επίσης μέχρι την πλήρη αποκατάσταση της αναγνωστικής και γραφικής ικανότητας δεν πρέπει να ξεκινήσει η εκμάθηση μιας ξένης γλώσσας.            

Αν παρατηρηθεί δυσαρμονία στην οικογένεια (κυρίως στις σχέσεις γονέων-παιδιού) συνίσταται απαραίτητα βοήθεια των γονέων από ψυχολόγο.            Γονείς και δάσκαλοι πρέπει να οπλισθούν με απέραντη υπομονή. Επιδιώκουμε το παιδί να αισθανθεί τη σοβαρή αντιμετώπισή τους και συγχρόνως το ενδιαφέρον τους και την  αγάπη τους. Η πρόοδος του παιδιού θα εξαρτηθεί πολύ και από την ψυχολογική του κατάσταση μέσα στο οικογενειακό περιβάλλον και μέσα στην τάξη του σχολείου. (Ε.Ανανίδου, Λ.Καζαντζίδου, 2000).            

Οι δυσκολίες των δυσλεξικών ατόμων εκφράζονται με τη χαμηλή επίδοση που δείχνουν στις υποδοκιμασίες που εξετάζουν το επίπεδο ανάπτυξης των ικανοτήτων για:

v     Κατάτμηση του προφορικού λόγου

v     Συγκερασμό γλωσσικών φθόγγων

v     Κατανόηση της σχέσης συμβόλου-ακούσματος

v     Γραφημική-φωνημική μετάφραση και το αντίστροφο

v     Γενικά φωνολογική ενημερότητα

v     Διάκριση της ομοιοκαταληξία

 v     Έκφραση δια λόγου

v     Μνήμη οπτικών ακολουθιών

v     Μνήμη ακουστικών ακολουθιών

v     Ανάγνωση

v     Γραφή-ορθογραφία-αυθόρμητη γραφή          

 Είναι απαραίτητη η σωστή εκτίμηση αυτών των δυσκολιών, γιατί μπορεί κάποιο άτομο ν’ αντιμετωπίζει δυσκολίες σ’ αυτούς τους τομείς, χωρίς να είναι δυσλεξικό και το αντίστροφο. Αυτό παίζει βασικό ρόλο στην κατάρτιση του προγράμματος της αποκατάστασης των ικανοτήτων, διότι με διαφορετικό τρόπο θα φροντίσουμε μια πραγματική μειονεξία στον προσανατολισμό και με διαφορετικό αν ξέρουμε ότι αυτή η αδυναμία οφείλεται μόνο στη δυσκολία της μνήμης για κωδικοποίηση του γλωσσικού υλικού, δηλαδή των ονομάτων «αριστερά» και «δεξιά» που προσδίδονται στις κατευθύνσεις. (Δ.Μαυρομάτη).


ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ
            Η αξιοποίηση άλλων παραγόντων, που έχουν σχέση με την επιβίωση του ανθρώπου και τα καθημερινά του προβλήματα, είναι απαραίτητη, για την εξασφάλιση της παρατηρητικότητας σε σχέση με την προσέγγιση του σημαινόμενου, την ανάπτυξη της κριτικής ικανότητας και της δημιουργικής σκέψης. Οι τρόποι αξιοποίησης είναι οι εξής:

v     Η εκμετάλλευση των διαφημιστικών πινακίδων και των πινακίδων ονομασίας των δρόμων.

v     Τα παραμύθια

v     Η αξιοποίηση της τηλεόρασης για την απόκτηση αναγνωστικών δεξιοτήτων. 

v     Το μουσικό υλικό

v     Η καλλιέργεια γεωργικών προϊόντων και καλλωπιστικών φυτών.

v     Η αγωγή του καταναλωτή (Τραυλός. 1998).

ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΜΕΣΩ Η\Υ

            Στη διδασκαλία της γλώσσας στο δημοτικό σχολείο μπορούν να χρησιμοποιηθούν συγκεκριμένα προγράμματα λογισμικού που κατηγοριοποιούνται στις εξής τρείς ομάδες:

v     Στο λογισμικό χρήσης το οποίο αφορά προγράμματα που διευκολύνουν τη διαδικασία της γραφής. Οι δυσλεκτικοί μαθητές, χρησιμοποιώντας τους υπολογιστές σαν εργαλείο βοήθειας, αποκτούν αυτοπεποίθηση και δε σπαταλούν χρόνο για το σχηματισμό των γραμμάτων, αλλά ασχολούνται με το νοηματικό περιεχόμενο της εργασίας τους. Τα προγράμματα αυτά, δεν ασχολούνται με την αιτία της δυσλεξίας και την αντιμετώπιση της, αλλά αποσκοπούν στο να κάνουν το μαθησιακό πρόβλημα λιγότερο αναγνωρίσιμο.

v     Στο διδακτικό- εκπαιδευτικό λογισμικό, το οποίο στοχεύει στην εκμάθηση συγκεκριμένων δεξιοτήτων μέσα από τη συχνή εξάσκηση σε ένα φιλικό για το παιδί περιβάλλον. Είναι κατάλληλο για τα παιδιά που χρειάζονται περισσότερο χρόνο και περισσότερη εξάσκηση για την απομνημόνευση λέξεων και κανόνων. Ενδιαφέρονται για την αντιμετώπιση  των λαθών στην ανάγνωση και τη ορθογραφία.

v     Στο ψυχαγωγικό λογισμικό, όπου η χρήση των προγραμμάτων του, μπορεί να λειτουργήσει σαν κίνητρο ή σαν ανταμοιβή για τους μαθητές που έχουν ολοκληρώσει μια δουλειά. Επίσης τα ομιλούντα βιβλία, κρατούν τα παιδιά συγκεντρωμένα σε ένα εγγράμματο περιβάλλον και διευκολύνουν τη διαδικασία της ανάγνωσης. (Ingram, 1994). Βλέπουμε λοιπόν πως ο Η\Υ φαίνεται να είναι ένα πολλά υποσχόμενο εργαλείο στην αντιμετώπιση της δυσλεξίας, αρκεί να χρησιμοποιηθεί κατάλληλα.