Η αναγνωστική και ορθογραφική διαδικασία δεν είναι ίδια σε όλες τις γλώσσες. Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε γλωσσικού συστήματος παρέχουν τη δυνατότητα για εξαγωγή συμπερασμάτων τόσο αναφορικά με το ερώτημα για το ποια ξένη γλώσσα θα ήταν καταλληλότερη να επιλέξει προς εκμάθηση ένα άτομο με δυσλεξία, όσο και για την επίδοσή του σ’ αυτήν.
Η Ελληνική γλώσσα χαρακτηρίζεται ως φωνολογικά διαφανής εξαιτίας του υψηλού βαθμούς συνοχής και κανονικότητας που παρουσιάζει. Ωστόσο αυτό ισχύει κυρίως όσον αφορά την ανάγνωση. Στην αντιστοιχία γραφήματος – φωνήματος κάθε γράφημα αντιπροσωπεύει ένα μοναδικό φώνημα. Τα 7 φωνήεντα, με τους 14 πιθανούς συνδυασμούς τους, κρατούν τον ίδιο ήχο, είτε τονίζονται είτε όχι. Η συλλαβική δομή είναι ανοιχτή και η συντακτική δομή εύκαμπτη ως προς τη σειρά των λέξεων.
Αντίθετα, στην ορθογραφία, η Ελληνική γλώσσα παρουσιάζει ανωμαλίες. Αυτό εν μέρει οφείλεται στη χρήση της ιστορικής ορθογραφίας. Μεγαλύτερο πρόβλημα συναντάται στην αναπαράσταση των φωνηέντων. Ενώ τα σύμφωνα της γλώσσας έχουν μία και μόνο γραφημική αναπαράσταση, σε όποιο συνδυασμό κι αν εμφανίζονται, δεν συμβαίνει το ίδιο με τα φωνήεντα. Ο ήχος /e/ γράφεται ως (ε) ή (αι), ενώ το /o/ παρουσιάζεται σαν (ο) ή (ω). ο πιο πολύπλοκος ήχος είναι το /i/ που έχει έξι διαφορετικές γραφημικές μορφές (ι, η, υ, ει, οι, υι). Όλες αυτές οι διαφορετικές αναπαραστάσεις προκαλούν σύγχυση στην επιλογή της σωστής ορθογραφίας.
Σε πολλές περιπτώσεις, η ορθογραφία των λέξεων δεν είναι τυχαία, αλλά καθορίζεται από μορφολογικούς και γραμματικούς κανόνες, όπως οι καταλήξεις των ρημάτων ή το αρσενικό γένος για τον ήχο /ο/. Ωστόσο, είναι πολλές οι λέξεις στην Ελληνική γλώσσα που θεωρούνται εξαιρέσεις, δεν υπάγονται σε κανένα κανόνα και πρέπει αναγκαστικά να απομνημονευθούν.

Τα Αγγλικά είναι η πιο διαδεδομένη δεύτερη ξένη γλώσσα στην Ευρώπη. Δυστυχώς φαίνεται ότι αποτελεί μία από τις δυσκολότερες γλώσσες για τα άτομα με δυσλεξία. Οι περισσότεροι από αυτούς παρουσιάζουν ελλείμματα στην φωνολογική επεξεργασία και δυσκολίες στη σωστή χρήση της γραφημικής – φωνημικής αντιστοιχίας (ακουστική δυσλεξία). Κατά συνέπεια, η φωνολογική αδιαφάνεια της Αγγλικής γλώσσας επιδεινώνει αυτά τα προβλήματα.
.jpg)
Στη Γερμανική γλώσσα, υπάρχει στενή αντιστοιχία μεταξύ ήχων στον προφορικό λόγο (φωνήματα) και γραμμάτων στο γραπτό λόγο (γραφήματα). Το ορθογραφικό σύστημα κατά συνέπεια, παρουσιάζει υψηλού βαθμού συνοχή και χαρακτηρίζεται ως γλώσσα φωνολογικά διαφανής (transparent language). Αντιθέτως, η Αγγλική γλώσσα θεωρείται φωνολογικά αδιαφανής (opaque/ non – transparent language) εξαιτίας της ελλιπούς φωνολογικής αντιστοιχίας που παρουσιάζει.
.jpg)
Τα χαμηλότερα ποσοστά δυσλεξίας έχουν αναφερθεί σε χώρες όπως η Ιαπωνία και η Κίνα, όπου χρησιμοποιούνται λογογραφικά ή ιδεογραφικά γλωσσικά συστήματα. Η παρατήρηση αυτή οδήγησε στην υπόθεση ότι η εκμάθηση αυτών των γλωσσών είναι πιο πρόσφορη για τα άτομα που παρουσιάζουν φωνολογικά ελλείμματα.Το Ιαπωνικό σύστημα γραφής αποτελείται από τη λογογραφική γλώσσα Kanji, η οποία προέρχεται από Κινέζικους χαρακτήρες και από τη συλλαβική γλώσσα Kana που προέρχεται από χαρακτήρες της Kanji. Η γλώσσα Kana παρουσιάζει μεγάλη συνοχή. Ένας χαρακτήρας αντιστοιχεί σε μία και μόνο συλλαβή, της οποίας η ηχητική αξία παραμένει σταθερή σε οποιαδήποτε θέση κι αν βρίσκεται. Αντιθέτως, η γλώσσα Kanji είναι κυρίως ιδεογραφική και δεν μπορεί να διαιρεθεί σε μεμονωμένα φωνήματα, αφού κάθε γράφημα αναπαριστά μία λέξη. Η κινέζικη γλώσσα περιλαμβάνει και μία φωνημική ρίζα που παρέχει πληροφορίες για την προφορά της λέξης. Η οπτική επεξεργασία είναι πιο σημαντική από τη φωνολογική σε αυτή τη γλώσσα, αφού πρώτα απαιτείται επεξεργασία της σημασιολογικής ρίζας για τη σωστή αναγνώριση της λέξης.

Η Ιταλική γλώσσα περιλαμβάνει πέντε φωνήεντα που αντιστοιχούν σε επτά ήχους (έναν για τα a, i, u και δύο για τα e, o). Επιπλέον, τα φωνήεντα της Ιταλικής γλώσσας χαρακτηρίζονται από υψηλό βαθμό ηχητικής διάκρισης και δεν είναι ποτέ άφωνα. Όσον αφορά την γραφημική – φωνημική αντιστοιχία, η Ιταλική γλώσσα χαρακτηρίζεται απόλυτα φωνολογικά διαφανής.
Τα άτομα με διαγνωστικές διαταραχές θα ήταν προτιμότερο να επιλέξουν Ιταλικά, Ισπανικά ή Φινλανδικά που χαρακτηρίζονται από φωνολογική συνοχή. Ακόμη και η εκμάθηση των Γερμανικών, που έχουν τη φήμη της περίπλοκης γλώσσας είναι κατά πάσα πιθανότητα πιο πρόσφορη για τα άτομα με δυσλεξία.
